O biurokracji europejskiej krążą już legendy. Ponoć każdy ruch unijnych komisarzy czy urzędników ma być opisany, sformalizowany i poddany odpowiedniej procedurze. Podobny los ma spotkać europejskich przedsiębiorców, którzy już cierpią z powodu nadmiernej „papierologii”. I tak, będąc w gąszczu tych unijnych dyrektyw, rozporządzeń i zaleceń można się zgubić albo coś źle zinterpretować. Wówczas spór prawny gotowy. Dlatego, by rozwiązywać te wątpliwości oraz spory, powołano Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zwany potocznie ETS.
Zadaniem Trybunału jest zapewnienie jednolitej wykładni prawa Unii Europejskiej we wszystkich krajach członkowskich Unii, a także przestrzeganie prawa przez te kraje i instytucje. Trybunał dokonuje wykładni prawa, by wszystkie kraje i instytucje rozumiały zapisy tak samo i tak samo się do nich odnosiły. Do zadań ETS należy także rozstrzyganie nieporozumień między krajami członkowskimi a instytucjami UE. W określonych sytuacjach Trybunał orzeka także w sprawach wniesionych przez osoby fizyczne, przedsiębiorstwa czy organizacje, które zarzucają instytucjom UE naruszenie ich praw.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej powstał w 1952 roku, a jego siedziba znajduje się w Luksemburgu. Członkami Trybunału są sędziowie z krajów członkowskich – po jednej osobie z każdego kraju, oraz 11 rzeczników generalnych. W ramach Trybunały funkcjonuje także sąd do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej, w którego skład wchodzi siedmiu sędziów.
Trybunał zajmuje się orzekaniem w zakresie prawa unijnego, a w szczególności najczęstsze sprawy to między innymi wykładnia prawa, egzekwowanie prawa (postępowania w sprawie uchybienia), unieważnienie aktów prawnych (skargi o unieważnienie) i skargi na instytucje UE.
Jak już wspomniano wcześniej, wykładnia prawa jest niezwykle istotna dla prawidłowego funkcjonowania gospodarczego i politycznego całej Unii Europejskiej. Gdy pojawia się dowolność interpretacyjna lub rozbieżność w rozumieniu konkretnych przepisów, takie wątpliwości ma rozwiewać właśnie Trybunał.
Egzekwowanie prawa łączy się ściśle z nieprzestrzeganiem prawa przez rządy krajów członkowskich lub instytucje UE. Sprawy takie mogą być wnoszone do Trybunału przez Komisję Europejską lub inny kraj. W przypadku udowodnienia winy danego kraju, nakładany jest na niego obowiązek naprawienia sytuacji. Jeśli się tego nie podejmie, wszczynane jest kolejne postępowanie, które może zakończyć się wysoką grzywną.
Unieważnianie aktów prawnych polega na zbadaniu ich zgodności z Traktatami unijnymi. Stroną w takim postępowaniu może być państwo członkowskie, Komisja Europejska, a także osoba fizyczna, o ile dany akt prawny bezpośrednio jej dotyczy.
Każdy obywatel Unii Europejskiej, instytucja czy państwo mogą zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości o rozstrzygnięcie wątpliwości czy rozwiązanie sporu.